Rozwój sztucznej inteligencji w zakresie generowania tekstów pod konkretne zapytania, stawia wiele pytań i realnych obaw, które dotyczą niezliczonej ilości dziedzin. Jednym z takich pytań jest kwestia związana z opinią prawną, która została wygenerowana przez chatbot’a, w oparciu o konkretny stan faktyczny. Problematyka ta dotyczy takich aspektów jak w pierwszej kolejności poprawność udzielonej opinii prawnej, odpowiedzialności za taką opinię podmiotu, który finalnie przekazuje ją do klienta, kwestię etyki zawodowej adwokata lub radcy prawnego oraz niemniej ważne kwestie moralne i wizerunkowe.
Opinia prawna wygenerowana przez sztuczną inteligencję.
W kontekście coraz częściej tworzonych tekstów przez sztuczną inteligencję, które przez ich „autorów”, są sprzedawane jako autorskie teksty, okoliczność wystąpienia sytuacji, w której to klient otrzyma od prawnika opinię, która została opracowania przez chatbot’a, nie wydaje się okolicznością niemożliwą. Jeszcze parę miesięcy temu tak – mogło to brzmieć dość abstrakcyjnie, obecnie zaś już nie. Technicznie podchodząc do tego zagadnienia należy wskazać, że wygenerowanie takiej opinii prawnej jest możliwe. Część z funkcjonujących na rynku chatbot’ów ostrzega w swojej treści o konieczności skonsultowania takiej opinii z profesjonalnym pełnomocnikiem, jednakże ostrzeżenie to nie jest regułą. Jeżeli istnieje techniczna możliwość sporządzenia takiej opinii przez sztuczną inteligencję, należy odpowiedzieć na pytania związane z zagrożeniami dla tego typu działalności.
Odpowiedzialność za treść opinii prawnej sporządzonej przez sztuczną inteligencję, która została przekazana do klienta.
W takiej sytuacji odpowiedzialność ponosi podmiot, od którego klient otrzymał taką opinię prawną. Zagrożenia związane z prawnymi konsekwencjami podjęcia działań w oparciu o powyższą opinię prawną mogą być wręcz katastroficzne. Brak wnikliwej analizy przez profesjonalnego pełnomocnika takiej opinii, może stanowić realne zagrożenie interesów prawnych klienta. Dla wyjaśnienia należy wskazać, że nawet brak podpisu pod taką opinią bądź pod pismem procesowym wygenerowanym przez AI, nie powoduje automatycznie, że pełnomocnik uwolni się od odpowiedzialności za jego treść. Zgodnie bowiem z § 14 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu (Kodeks Etyki Adwokackiej) – adwokat odpowiada za formę i treść pism procesowych przez niego zredagowanych, nawet jeśli nie zostały przez niego podpisane. Kluczowe jest w tym przypadku sformułowanie „przez niego zredagowanych”. Należy zgodzić się, że przeniesienie (skopiowanie) tekstu pochodzącego od chatbot’a, bezpośrednio do pliku, w którym tworzona jest opinia prawna np. na papierze firmowym kancelarii, korekta tekstu etc., już samo w sobie stanowi redakcję, która uruchamia odpowiedzialność zawodową profesjonalnego pełnomocnika.
Zasady etyki zawodowej, a stosowanie chatbot’a do wygenerowania opinii prawnej.
Należy jednoznacznie wskazać, że tego typu działania są nieetyczne, niemoralne i godzą w dobre imię adwokata lub radcy prawnego (profesjonalnego pełnomocnika). Kwestie wizerunkowe danej kancelarii, która skusiłaby się na tego typu funkcjonowanie, mogą zostać poważnie naruszone, a sama wiarygodność kancelarii może zdecydowanie stracić na wartości. Przypomnieć należy w tym miejscu, że naruszeniem godności zawodu adwokackiego jest takie postępowanie adwokata, które mogłoby go poniżyć w opinii publicznej lub poderwać zaufanie do zawodu. Takim zachowaniem jest bez wątpienia korzystanie przy świadczeniu pomocy prawnej wyłącznie z funkcjonalności rozwiązań przewidzianych przez chatbot’y (AI).
Wyjaśnić należy, że takie zachowanie również w odniesieniu do radców prawnych może zostać ocenione wysoce negatywnie. Zgodnie z art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego – radca prawny, mając na uwadze treść roty ślubowania określonej w ustawie o radcach prawnych, obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe rzetelnie i uczciwie, zgodnie z prawem, zasadami etyki zawodowej oraz dobrymi obyczajami. Sporządzanie opinii prawnych w oparciu o rozwiązania AI, nie należy uznać za dobry obyczaj.
Podstawa prawna:
Zbiór Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu (Kodeks Etyki Adwokackiej) i Kodeks Etyki Radcy Prawnego.
