Dzisiejsza publikacja będzie traktować o sporze spółki Pfizer z Polską w zakresie zapłaty aż 6 mld złotych kary za brak
odbioru szczepione przeciwko COVID-19. Mowa tu o zatrważającej ilości 60 mln sztuk szczepionki na COVID-19,
których Polska zdecydowała się nie odbierać. Dodatkowo nad Polską wisi wizja ewentualnych kosztów związanych
ze zwrotem bądź utylizacją szczepionek, które zalegają w naszych magazynach (jest to ponad 23 miliony
szczepionek według stanu na koniec 2023 r.).
Pfizer kara COVID-19 – wizja 6 mld złotych kary wisi nad Polską (kara za szczepionki COVID)
W tym miejscu warto jest wskazać, że jako Polska skorzystaliśmy z klauzuli siły wyższej i poinformowaliśmy o tym
fakcie Komisję Europejską oraz firmę Pfizer, że jako Polska odmawiamy przyjmowania kolejnych szczepionek przeciw
COVID-19 i tym samym odmawiamy wykonywania płatności za nie. W tym miejscu warto jest powtórzyć, że Polska
odsprzedała innym państwom 14,7 mln sztuk szczepionek na COVID-19, a ponad 23,6 mln szczepionek zalega
w magazynach Rządowej Agencji Rezerw Materiałowych (jest to stan aktualny na koniec 2023 r.). Zatem skala
problemu jest dużo większa, gdyż obejmuje zarówno wizję miliardowego procesu oraz kosztów związanych
z przechowywaniem szczepionek w naszych magazynach, które mogą okazać się już tylko do zutylizowania,
który to proces też jest kosztowny i czasochłonny.
Nieodebrane szczepionki COVID-19 – kara za takie działanie może być dotkliwa
Analizując przedmiotowe zagadnienie nie sposób jest odnieść się do kwestii tego jak należy interpretować dwie
podstawowe okoliczności. Po pierwsze jest to fundamentalna zasada, która brzmi, że umów należy
dotrzymywać – „Pacta sunt servanda”, oraz druga – wyjątkowe okoliczności z uwagi na siłę wyższą,
która w polskim prawie nie została zdefiniowana w akcie prawnym.
Na gruncie przedmiotowego sporu rysuje się okoliczność, która cały czas wymaga podkreślenia. Z uwagi właśnie na
brak legalnej definicji siły wyższej wielu przedsiębiorców, również z sektora e-commerce (szeroko rozumianej branży TECH i IT),
może mieć realne problemy z realizacją danych kontraktów bądź z możliwością zaprzestania ich realizacji.
Problem ten jest zdecydowanie bardziej złożony i wymaga podjęcia kroków ustawowych. Oczywiście nie
możemy zapominać o tym, że doktryna i orzecznictwo we własnym zakresie dokonywały i w dalszym ciągu
dokonują interpretacji znaczenia sformułowania „siła wyższa”, jednakże brak jednoznacznej definicji w przepisach
obowiązującego prawa jest często realną bolączką. Naturalnie kwestie te rozstrzygane są na poziomie sądowym,
jednakże większa część sporów możliwa jest do rozstrzygnięcia w etapie przedsądowym. W takich okolicznościach
dobrze jest, aby każda ze stron miała pełny obraz obowiązując przepisów i reguł, które kształtują ich biznesowe relacje.
Jednoznaczna i legalna definicji siły wyższej zdecydowanie by ułatwiła rozwiązywanie sporów z pominięciem
długotrwałych i kosztownych procesów sądowych.
Jakie jeszcze inne kraje zostały pozwane przez spółkę Pfizer?
Warto jest nadmienić, że Polska nie jest jedynym krajem, który został pozwany przez spółkę Pfizer. Do innych krajów zaliczyć już możemy również Węgry oraz Rumunię.
Podsumowanie
Zdecydowanie spór związany z brakiem odbioru szczepionek Pfizer COVID-19 przez Polskę zdominował
przestrzeń publiczną z początkiem 2024 r. (zagadnienie Pfizer szczepionki 2024 jest jednym z częściej „Googlowanych” fraz,
przynajmniej na samym początku 2024 r.). Zagadnienie to budzi wiele kontrowersji, które dopiero w przyszłości zostaną rozwiane w postaci wyroku w przedmiotowym sporze.
