W dzisiejszej publikacji poruszymy tematykę nadchodzących zmian w obowiązujących przepisach prawa w odniesieniu do usług cyfrowych. Akt o usługach cyfrowych (ang. Digital Services Act – DSA) został przyjęty przez Parlament Europejski w dniu 5 lipca 2022 r., jednakże zacznie on obowiązywać od 2024 r. W dalszej części publikacji przybliżymy cele przedmiotowej regulacji oraz wskażemy na istotne z naszej perspektywy aspekty, które mają wpływ na kształtowanie się prawa usług online.
Nowe przepisy UE
Tytułem wstępu należy wyjaśnić, że obok aktu o usługach cyfrowych w tym samym dniu przyjęto również akt o rynkach cyfrowych
(ang. Digital Market Act – DMA), które łącznie tworzą pakiet zmian, które dotyczą społecznych i gospodarczych skutków sektora technologicznego, ustanawiając czytelne standardy ich działania i świadczenia usług w UE, zgodnie z podstawowymi prawami i wartościami całej Unii Europejskiej.
Co określa akt o usługach cyfrowych DSA?
Należy w tym miejscu wyjaśnić, że DSA określa podstawowe obowiązki dostawców usług cyfrowych – platform społecznościowych oraz dużych platform handlowych. Chodzi o przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu nielegalnych treści, błędnych informacji w Internecie i innych zagrożeń natury społecznej.
Naturalnie wymagania te są dostosowane do skali zasięgu i działalności danej platformy, aby w proporcjonalny sposób uwzględnić możliwe negatywne oddziaływania treści na społeczeństwo.
Jakie są nadchodzące zmiany w przepisach prawa (zmiany w „przepisach internetowych”)?
Prawo usług online bardzo dynamicznie się zmienia. Do podstawowych kierunków zmian, które wprowadzi DSA zaliczyć możemy m.in.:
- ustanowienie mechanizmów zwalczania treści, które są nielegalne (m.in. usprawnienie procedury zgłaszania treści przez samych użytkowników);
- zwiększenie nacisku na identyfikację sprzedawców, którzy handlują nielegalnymi towarami oraz przeprowadzanie kontroli w tym zakresie;
- udostępnienie użytkownikom platform zakwestionowania decyzji odnośnie moderowania treści, które są wyświetlane przez konkretną platformę;
- ograniczenie pewnych rodzajów profilowań na platformach;
- zwiększenie transparentności informacji odnośnie algorytmów, które są wykorzystywane do sugerowania określonych treści etc.
Jaki jest cel zmian, które wprowadza akt o usługach cyfrowych DSA?
W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że nadchodzące zmiany są spowodowane dążeniem do zwiększenia przejrzystości i odpowiedzialności dostawców usług cyfrowych (właścicieli dużych platform), które odgrywają istotną rolę w szeroko rozumianej komunikacji społecznej oraz w usprawnianiu przepływu różnego rodzaju treści.
Do kogo będą mieć zastosowanie przepisy DSA?
Przepisy DSA będą miały zastosowanie do:
- dużych platform cyfrowych, do których możemy zaliczyć m.in.: największe portale internetowe oraz największe wyszukiwarki internetowe;
- platformy cyfrowe, które docierają do 45 mln użytkowników lub więcej w Unii Europejskiej, co stanowi około 10 % ludności całej Unii Europejskiej.
Czym jest DMA?
W tym miejscu warto jest również wyjaśnić zagadnienie związane z aktem o rynkach cyfrowych – DMA.
DMA jest aktem prawnym, który określa obowiązki dla właścicieli platform na rynku cyfrowym w celu
zagwarantowania sprawiedliwego i uczciwego środowiska biznesowego oraz zwiększenia liczy usług cyfrowych dla użytkowników.
Podsumowanie
Usługi cyfrowe stanowią obecnie duży udział w skali całego rynku w odniesieniu do aktywności
użytkowników w sferze online. To właśnie dynamiczne zmiany w otaczającej nas cyfrowej rzeczywistości
powodują, że należy dostosowywać obowiązujące przepisy do charakteru i kierunku tych zmian. Temu właśnie
będą przyświecać przepisy, które będą nas bezpośrednio obowiązywać w naszym kraju od 2024 r. na mocy przyjętego
przez Parlament Europejski aktu o usługach cyfrowych – DSA. Kroki unijnego prawodawcy w tym zakresie należy
ocenić niezwykle pozytywnie, szczególnie, że spora część z tych zmian będzie przyczyniać się do „czyszczenia” Internetu
z błędnych informacji, co obecnie jest bolączką całego Internetu.
